کایلی مور گیلبرت، استاد دانشگاه ملبورن استرالیا و نازنین زاغری رتکلیف، کارمند سابق بنیاد تامپسون رویترز با اعلام مخالفت دادستانی با آزادی آنها، یک کریسمس دیگر را نیز در زندان اوین سپری می‌کنند.

گیلبرت، استرالیایی-بریتانیایی و زاغری ایرانی-بریتانیایی هر دو با اتهام جاسوسی و نفوذ در ایران زندانی هستند و دادستانی اعتراض و درخواست آزادی مشروط آنها را نپذیرفته است.

محمود بهزادی، وکیل نازنین زاغری به ایرنا گفت که دادستانی تهران نه تنها درخواست آزادی مشروط موکل‌اش را نپذیرفته، بلکه درخواست مرخصی او را نیز رد کرده است.

نازنین زاغری از ۱۵ فروردین ۱۳۹۵ در مسیر بازگشت به بریتانیا در فرودگاه امام خمینی در تهران بازداشت شد و اتهام او تلاش برای براندازی نرم و همکاری با دول متخاصم و جاسوسی عنوان شد. اتهامی که نازنین زاغری آن را نپذیرفته است. با این حال دادگاه انقلاب او را به پنج سال زندان محکوم کرد.

ریچارد رتکلیف،‌ همسر نازنین زاغری و مقامات بریتانیایی، بارها درخواست آزادی نازنین را مطرح کرده‌اند. اما مقامات تهران می‌گویند تابعیت دوگانه را به رسمیت نمی‌شناسند و از همین رو طبق قوانین مربوط به شهروندان ایرانی با نازنین رفتار می‌شود. کمیل احمدی نیز یک شهروند ایرانی-بریتانیایی دیگر است که با اتهام جاسوسی و نفوذ در زندان اوین به سر می‌برد. 

تایید ۱۰ سال حبس کایلی مور گیلبرت

از سوی دیگر روزنامه هرالد سان استرالیا در گزارشی با اشاره به تایید حکم ۱۰ سال حبس برای کایلی مور نوشت، این استاد مطالعات اسلام به حکم خود اعتراض کرده بود، اما اعتراض او پذیرفته نشد.

کایلی مور گیلبرت در شهریورماه سال ۱۳۹۷ به دعوت دانشگاه الزهرا و دانشگاه ادیان و مذاهب در قم به ایران سفر کرده بود. او که در زمینه اسلام، بهار عربی و خاورمیانه تحقیق می‌کرد و مقاله‌های متعددی در این زمینه دارد، برای شرکت در هفتمین کنفرانس بین‌المللی شیعه‌شناسی که از اول تا هفتم شهریورماه برگزار می‌شد، به ایران رفت و در زمانی پس از این کنفرانس (تاریخ دقیق بازداشت همچنان روشن نیست) بازداشت شد. برخی تصاویر منتشر شده از کایلی مور او را در زمانی که در هفتمین کنفرانس شیعه‌شناسی شرکت کرده بود، نشان می‌دهد.

کایلی مور گیلبرت از شهریورماه گذشته در سلول انفرادی به سر می‌برد و خبر دستگیری او حدود ۱۰ ماه پس از بازداشت‌اش در رسانه‌های غربی منتشر شد. دولت استرالیا نخست از اعلام نام او خودداری می‌کرد و پس از اینکه هویت او روشن شد، مقامات تهران نیز تا مدتی در این مورد سکوت کرده بودند.

در نهایت در شهریورماه امسال سخنگوی قوه قضاییه از صدور کیفرخواست برای کایلی مور گیلبرت خبر داد اما گفت که اتهام جاسوسی او مربوط به کشوری غیر از استرالیا است. با توجه به اینکه کایلی مور تابعیت بریتانیا را نیز دارد، برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که احتمالا او به جاسوسی برای بریتانیا متهم شده است. البته هنوز هیچ جزئیاتی به طور رسمی از پرونده کایلی مور به رسانه‌ها درز نکرده است.

وزارت امور خارجه استرالیا و همچنین خانواده کایلی مورد در چند ماه گذشته بارها تاکید کرده‌اند که این موضوع به دور از جنجال رسانه‌ای و از طریق کانال‌های دیپلماتیک بهتر حل می‌شود.

با این حال روزنامه هرالد‌سان استرالیا در گزارشی از رد درخواست آزادی کایلی مور نوشته که او از عدم پذیرش اعتراض‌اش «ناامید» شده و سعی کرده از منبعی از داخل زندان برای بیرون پیام بفرستد تا مطمئن باشد به این موضوع بی‌توجهی نمی‌شود.

هرالد سان می‌افزاید که کایلی مورد در چند هفته اخیر از عدم پذیرش اعتراض‌اش مطلع شده و همچنان در سلول انفرادی ۲ متر در ۳ متر باقی مانده است.

بازداشت کایلی مورد در سال گذشته در شرایطی انجام شد که تهران بر آزادی نگار قدس کنی، شهروند ایرانی متهم به نقض تحریم‌های آمریکا در استرالیا تاکید داشت. نگار قدس کنی از سال ۱۳۹۶ در استرالیا زندانی بود و به رغم مخالفت جمهوری اسلامی در تابستان سال جاری به آمریکا تحویل داده شد. البته او در مهرماه امسال، همزمان با برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک با حکم دادگاه آزاد شد و پس از اخراج از آمریکا به ایران بازگشت. در کمتر از دو هفته پس از این آزادی، رضا دهباشی، دیگر شهروند ایرانی متهم به دور زدن تحریم‌ها که از شهریورماه گذشته در استرالیا بازداشت بود نیز آزاد شد و به تهران بازگشت. به طور همزمان، جولی کینگ و مارک فرکین، زوج بلاگرد-جهانگرد استرالیایی متهم به تصویربرداری با پهپاد در تهران نیز پس از حدود ۳ ماه بازداشت، آزاد شدند.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در سه سفر خود به نیویورک در فاصله اردیبهشت تا مهرماه سال جاری، بارها پیشنهاد مبادله زندانیان را روی میز گذاشت. علاوه بر مبادله‌هایی که در مهرماه انجام شد، ماه گذشته ژیو وانگ، دانش‌آموخته دانشگاه پرینستون آمریکا و متهم به جاسوسی با مسعود سلیمانی، پژوهشگر ایرانی متهم به نقض تحریم‌ها در آمریکا، مبادله شد.